top of page

Αναξιοπιστία χαρακτήρα: Όταν ο γονιός επιλέγει να απουσιάζει. Μια red flag αξιακή κατάσταση.

  • Writer: Vasilis Doumanis
    Vasilis Doumanis
  • Aug 13
  • 4 min read

Αναξιοπιστία χαρακτήρα: Όταν ο γονιός επιλέγει να απουσιάζει. Μια red flag αξιακή κατάσταση. | Βασίλης Ντουμάνης
Αναξιοπιστία χαρακτήρα: Όταν ο γονιός επιλέγει να απουσιάζει. Μια red flag αξιακή κατάσταση. | Βασίλης Ντουμάνης

Η γονική παρουσία δεν είναι απλώς βιολογική. Είναι συναισθηματική, ψυχολογική και αξιακή. Ο γονιός που επιλέγει την απουσία του από τη ζωή του παιδιού του, ακόμα και χωρίς εμφανή σημάδια κακοποίησης, αφήνει ένα ισχυρό αποτύπωμα αναξιοπιστίας που, όπως δείχνει η ψυχολογία, επηρεάζει τόσο τον χαρακτήρα όσο και την ψυχική ανάπτυξη του παιδιού (Zhao et al., 2022).


Η ακούσια εγκατάλειψη δεν αίρει την ευθύνη.


Πολλοί γονείς επιχειρούν συχνά να δικαιολογήσουν την απουσία τους επικαλούμενοι εξωτερικούς παράγοντες όπως η πίεση των ημερών μας, η δουλειά, οι αποστάσεις, ή η συγκρουσιακή σχέση με τον άλλο γονέα. Η ψυχολογία βιβλιογραφικά τοποθετείται διαφορετικά. Η συναισθηματική διαθεσιμότητα του γονιού είναι κρίσιμη για την ψυχική ισορροπία του παιδιού, και η απουσία της, είτε εκ προθέσεως είτε όχι, αποτελεί μορφή παραμέλησης (Bowlby, 1988; Howe, 2005).


Η αναβλητικότητα στην επικοινωνία, η ασαφής παρουσία και η εξαφάνιση για μεγάλα χρονικά διαστήματα κατατάσσονται στην κατηγορία της ασυνεπούς γονικής συμπεριφοράς (inconsistent parenting behaviors), που σχετίζεται με συναισθηματικές δυσκολίες και διαταραχές δεσμού τόσο κατά την παιδική, όσο και στην μετέπειτα ενήλικη ζωή του παιδιού (Ainsworth et al., 1978; Main & Solomon, 1990).


Η αναξιοπιστία ως στοιχείο χαρακτήρα.


Η ψυχολογία του χαρακτήρα, και ειδικότερα ο τομέας της ηθικής ψυχολογίας, θεωρεί πως η αξιοπιστία αποτελεί θεμελιώδες ηθικό χαρακτηριστικό. Ο Daniel P. McAdams (2015) υποστηρίζει ότι ο χαρακτήρας διαμορφώνεται από την ευθυγράμμιση ανάμεσα στις πράξεις και τις αξίες ενός ατόμου. Ένας γονέας που δηλώνει αγάπη, αλλά επαναλαμβανόμενα αποσύρεται ή παραμελεί το παιδί του, ενσαρκώνει την ασυνέπεια, έναν αξιόπιστο και μετρήσιμο δείκτη χαμηλής ηθικής φερεγγυότητας.


Ο Christopher Peterson και ο Martin Seligman (2004), στο έργο τους για τις θεμελιώδεις αρετές, τοποθετούν την υπευθυνότητα και τη δέσμευση στον πυρήνα του αξιακού χαρακτήρα. Έτσι, ένας γονιός που αποφεύγει συστηματικά τη δέσμευση στη ζωή του παιδιού του, αδυνατεί να ανταποκριθεί στο στοιχειώδες καθήκον της υπευθυνότητας του απέναντι στο παιδί του ψυχολογικά και ηθικά.


Γιατί αυτή η συμπεριφορά είναι red flag;


Η συμπεριφορά ενός ατόμου που εγκαταλείπει ή παραμελεί συναισθηματικά το ίδιο του το παιδί αποτελεί σαφή ένδειξη αναξιοπιστίας και συναισθηματικής ανωριμότητας. Αν κάποιος δεν μπορεί να τηρήσει τη δέσμευση και να είναι παρών εκεί που τον καλεί η φυσική και ηθική του ευθύνη, είναι πολύ πιθανό να φερθεί με αντίστοιχη ασυνέπεια και σε άλλες σχέσεις, είτε προσωπικές, είτε επαγγελματικές. (Baumrind, 1991; Bowlby, 1988).


Η απουσία αυτή δεν είναι μόνο χωρική, είναι χαρακτηρολογική, κι αυτό συνιστά red flag. Η επανάληψη τέτοιων μοτίβων είναι ένδειξη χαμηλής ενσυναίσθησης, έλλειψης υπευθυνότητας και αναξιοπιστίας, χαρακτηριστικά που, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία της κοινωνικής και ηθικής ψυχολογίας, καθιστούν ένα άτομο δύσκολο στη συνεργασία και επικίνδυνο για τη συναισθηματική ασφάλεια των άλλων (McAdams, 2015; Peterson & Seligman, 2004).


Εδώ προκύπτει μια ισχυρή επίγνωση. Είναι πράξη αυτοπροστασίας και ενσυνείδητης επιλογής να διατηρούμε επιφύλαξη για την εμπιστοσύνη μας προς ανθρώπους που εμφανώς δε φροντίζουν ούτε τα αυτονόητα.


Μπορεί η συμβολή ενός life coach να αλλάξει την κατάσταση;


Ναι, αλλά μόνο αν ο γονιός, στην περίπτωση μας, το θελήσει πραγματικά. Σύμφωνα με τον ορισμό της International Coaching Federation (ICF), “το coaching είναι μια συνεργατική διαδικασία που εμπνέει τα άτομα να μεγιστοποιήσουν τις προσωπικές και επαγγελματικές τους δυνατότητες” (International Coaching Federation, 2021a).

Ένας life coach δεν θα “διορθώσει” τον χαρακτήρα του γονιού. Ένας life coach θα λειτουργήσει ως καταλύτης ενσυνείδητης αυτοπαρατήρησης. Θα προσφέρει, δηλαδή χώρο, καθοδήγηση, εμπιστοσύνη και εργαλεία ώστε ο γονιός να παρατηρήσει με καθαρότητα τα μοτίβα συμπεριφοράς του, να αναγνωρίσει τις συνέπειες των επιλογών του, να αποδεχθεί και να αναλλάβει την ευθύνη του απέναντι στα παιδία και στον εαυτό του. Να δημιουργήσει νέες επιγνώσεις και να καλλιεργήσει την ενσυνειδητότητα και την αυτογνωσία του.


Μέσα από τεχνικές, όπως η ενεργητική ακρόαση, η ανάκληση αξιών, ο αναστοχασμός και η στόχευση σε δράσεις με νόημα, μπορεί να αρχίσει μια αργή αλλά ριζική μεταστροφή (International Coaching Federation, 2021b). 


Κάτι τέτοιο θα συμβεί μόνο όταν ο ίδιος ο γονιός αναγνωρίσει την κατάσταση και αισθανθεί την ανάγκη να επιστρέψει, όχι για να βελτιώσει την εικόνα του, αλλά για να γίνει καλύτερος άνθρωπος. 


Πρόκειται για μια ευεργετική επ-ανάσταση εαυτού, μια εσωτερική μεταρρύθμιση με πρωτοβουλία της συνείδησης και όχι πίεσης από το περιβάλλον. Αν αυτή η σπίθα υπάρξει, τότε ναι! Τότε μπορεί να ξαναχτιστεί ο χαρακτήρας, και ίσως, μια μέρα, και η σχέση. 

Μακάρι!


Βιβλιογραφία


  • Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Lawrence Erlbaum.

  • Baumrind, D. (1991). The influence of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of Early Adolescence, 11(1), 56-95. https://doi.org/10.1177/0272431691111004

  • Bowlby, J. (1988). A Secure Base: Parent-Child Attachment and Healthy Human Development. Basic Books.

  • Dilts, R., Grinder, J., Bandler, R., & DeLozier, J. (1980). Neuro-Linguistic Programming: Volume I - The Study of the Structure of Subjective Experience. Meta Publications.

  • Howe, D. (2005). Child Abuse and Neglect: Attachment, Development and Intervention. Palgrave Macmillan.

  • Main, M., & Solomon, J. (1990). Procedures for identifying infants as disorganized/disoriented during the Ainsworth Strange Situation.

  • McAdams, D. P. (2015). The Art and Science of Personality Development. Guilford Press.

  • Peterson, C., & Seligman, M. E. P. (2004). Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification. Oxford University Press.

  • Stober, D. R., & Grant, A. M. (Eds.). (2006). Evidence Based Coaching Handbook: Putting Best Practices to Work for Your Clients. John Wiley & Sons.

  • Zhao, Y., Wang, Y., & Zhang, H. (2022). Effect of parental absence during infancy and early childhood on cognition and depression in later life: A national household longitudinal study. Journal of Affective Disorders, 314, 150-159. https://doi.org/10.1016/j.jad.2022.07.016 

  • International Coaching Federation. (2021a). Definition of Coaching. Retrieved May 3, 2025, from https://coachingfederation.org/about

  • International Coaching Federation. (2021b). ICF Code of Ethics. Retrieved May 3, 2025, from https://coachingfederation.org/ethics/code-of-ethics




Αν θέλεις συνοδοιπόρο, χωρίς κριτική, με εμπιστοσύνη στις ικανότητες σου, ασφάλεια και απόλυτη εχεμύθεια, είμαι εδώ για σένα και το ξέρεις. Δεν το ξέρεις;


Στείλε μου μήνυμα για μια δωρεάν αναγνωριστική συνεδρία σήμερα κιόλας!



Copyright © 2025  TYPODELIC.
 

Website and it's content are under the licence:
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)

Terms of Use | Privacy Policy | Copyright Notice

created internally .. as expected!

bottom of page